శా

ఎంతోకొంతవికాసవిద్దెలగనున్ యేశక్తి పక్షాలుగన్

శాంతాకారునికోరిపూర్ణముగన్ సాహిత్య చంద్రాంబికా

మాతాశుక్లముకృష్ణముగన్ మానమ్ము సౌందర్యమున్ 

సంతోషమ్ము విషాదమేకనని సామర్థ్య మాహేశ్వరీ

వివరణ

 * : నీ శక్తి యొక్క రెండు పార్శ్వాల ద్వారా (బహుశా సృష్టి మరియు లయ వంటివి కావచ్చు), నేను కొంతైనా జ్ఞానాభివృద్ధిని పొందగలను.

 * : శాంతమైన రూపాన్ని కలిగిన నిన్ను, సాహిత్యానికి వెన్నెల వంటి తల్లిని, నేను పూర్తిగా కోరుకుంటున్నాను. ఇక్కడ అమ్మవారిని సాహిత్యానికి చంద్రిగా పోల్చడం ఆమె యొక్క జ్ఞానప్రదాతృత్వాన్ని సూచిస్తుంది.

 *

 : ఓ సమర్థురాలైన మాహేశ్వరీ! శుక్ల పక్షం మరియు కృష్ణ పక్షం వలె, మంచి మరియు చెడు, అందం మరియు విచారం, సంతోషం మరియు దుఃఖం అన్నీ నీలోనే కలిసి ఉన్నాయి. జీవితంలోని ద్వంద్వాలు నీలోనే ఏకమవుతున్నాయని కవి భావిస్తున్నాడు.

ఓ దేవి!మాహేశ్వరీ నీ సామర్థ్యంతో, ఎంతో కొంతైనా వికాసాన్ని (జ్ఞానాభివృద్ధిని) పొందగలను. నీవే రెండు శక్తి స్వరూపాలుగా (శుక్ల పక్షం మరియు కృష్ణ పక్షం వలె) ఉన్నావు. శాంతమైన రూపం కలిగిన నిన్ను పూర్ణంగా కోరుకుంటున్నాను, ఓ సాహిత్యానికి చంద్రివైన తల్లి! శుక్లము (తెలుపు), కృష్ణము (నలుపు) వలె మానము, సౌందర్యము, సంతోషము, విషాదము అన్నీ నీలోనే ఏకమై ఉన్నాయి.సౌందర్యలహరీ.. 46

*****.

కనుబొమల జంట అందముయెకాన మన్మధాకారమున్

అణువగువిల్లు పట్టియు సమధ్య భాగమున్ చూపుగన్ 

తనువునశంకరాకళలుతాకి తన్మయా దాహమున్ 

ప్రణయముపొంది దేహమగు తల్లి నీల కంఠామదీ

* ఆ తల్లి యొక్క కనుబొమ్మల జంట మన్మథుని (ప్రేమ దేవుడు) విల్లు వలె అందంగా ఉంది.

 * ఆమె సూక్ష్మమైన విల్లును పట్టుకుని, మధ్య భాగాన్ని గురిగా చూపిస్తుంది.

 * ఆమె శరీరాన్ని శివుని కళలు తాకడం వల్ల ఒక రకమైన మైమరపు కలిగించే దాహం కలుగుతుంది.

 * ప్రేమను పొందిన ఆ తల్లి నీలకంఠుని (శివుని) అర్ధభాగమైన పార్వతి దేవి... సౌందర్య లహరీ.. 47

ఈ పద్యం అమ్మవారి సౌందర్యాన్ని, శక్తిని మరియు శివునితో ఆమెకున్న అవినాభావ సంబంధాన్ని వర్ణిస్తోంది.

మేఘ జలం సమానము సమోన్నతి యేదియు లేదులేదులే 

ఆఘమ నాత్మ మించినది యన్నది యేదియు లేదులేదులే 

డేగ గ చూపు కాంతిగను మించిన దేదియు లేడు లేదులే 

మాఘమనేదియన్నము మానస తృప్తికి అన్న పూర్ణగన్

 *వర్షపు నీటికి సమానమైన పవిత్రమైనది, గొప్పది మరొకటి లేదు. ప్రకృతి ప్రసాదించిన ఈ జలం జీవకోటికి ఆధారం. పాపపు ఆలోచనల కంటే మించిన చెడు మరొకటి లేదు. మనసులోని కల్మషమే అన్ని అనర్థాలకు మూలం. డేగ చూపు ఎంత తీక్షణంగా ఉంటుందో, అంతకంటే గొప్ప కాంతివంతమైన దృష్టి మరొకటి లేదు. ఇది జ్ఞానానికి, స్పష్టతకు ప్రతీక. మాఘ మాసం అన్నంతో సమానమైనది, మనసుకు తృప్తినిచ్చే అన్నపూర్ణ వంటిది. ఈ మాసంలో చేసే దానాలు, పుణ్యకార్యాలు మానసిక శాంతిని కలిగిస్తాయి.

*****

సక్రమంవిద్యల తీరుగా కదలగన్ సాకార కామాక్షి గా

అప్రమేయమ్మగు సర్వదృష్టికళలున్ ఆనంద తీరేయగున్

వక్ర కేశంబులు చెంచలాకనులుగన్ వాశ్చల్య చూపేలు టే 

చక్ర వక్షోకళ సుందరేశ్వరుని ఆజన్మమ్ము అక్కర్షితా 

క్రమబద్ధమైన విద్యల వలె కదులుతూ, సాక్షాత్తు కామాక్షిగా భాసిల్లుతోంది. ఆమె యొక్క అపరిమితమైన మరియు సమస్త దృష్టి కళలు ఆనందాన్ని కలిగిస్తాయి.

ఆమె వంకరైన కురులు మరియు చంచలమైన కన్నులు కలిగి,ప్రేమతో కూడిన చూపులను ప్రసరింపజేస్తుంది. అందమైన రొమ్ములతో, సుందరేశ్వరుని (శివుని) నిరంతరం ఆకర్షిస్తుంది.

***

కామకోటిపీఠసారసా కధాపరమ్ముశక్తిగన్ 

శోమయుక్తితత్త్వమున్ వినాశకాలమేయగున్ సుధీ 

ప్రేమ భక్తి మార్గమేపతీప్రియాసుఖమ్ముగాయగున్

నామమౌనుపుణ్యమూర్తిగా నమోశివాయసేవగన్ 

 * : కామకోటి పీఠంలోని ముఖ్యమైన కథల ద్వారా శక్తివంతమైన జ్ఞానం లభిస్తుంది.ఓ తెలివైనవాడా! జ్ఞానం మరియు యుక్తి లేకపోతే, అది వినాశనానికి సమయం అవుతుంది. ప్రేమ మరియు భక్తి మార్గమే భర్తకు ప్రియమైన సుఖాన్ని కలిగిస్తుంది. ఇక్కడ 'పతిప్రియ' అంటే భర్తకు ప్రియమైనది అని అర్థం కావచ్చు, లేదా భగవంతునికి ప్రియమైనది అని కూడా భావించవచ్చు.

  పుణ్యమూర్తి అయిన శివుని నామమైన 'నమో శివాయ' యొక్క సేవతో సమానం.

సౌందర్యలహరీ.. 75

ప్రత్యక్షా సమదృష్టిగాయనుగ్రహం ప్రాబల్య యాత్మాప్రభా 

సత్యాసాహితిగానుదర్శనముగన్ సామర్థ్య పుణ్యమ్ముగన్

నిత్యాశాంతిసుఖమ్ముగావిధిగనున్ నిర్వాహ కావ్యమ్ము గన్ 

వ్యత్యాసమ్మగుజీవయాత్రలుగనున్ వాశ్చల్య కామాక్షిగన్

 అమ్మా నీ దయ అందరినీ సమానంగా చూస్తూ,నీ ప్రభావం ఆత్మ యొక్క తేజస్సు వలె ప్రకాశిస్తూ.

  సత్యమైన సాహిత్యంగా మాకు దర్శనమిస్తావు (జ్ఞానాన్ని ప్రసాదిస్తావు).

: నీవు సామర్థ్యంతో కూడిన పుణ్యమవుతావు (మంచి ఫలితాలు) నీవు శాశ్వతమైన శాంతి మరియు సుఖాన్ని విధిగా అనుగ్రహిస్తూ,  ఈ ప్రపంచాన్ని నడిపించే ఒక కావ్యం వలె ఉన్నావు. జీవుల యొక్క వేర్వేరు జీవిత ప్రయాణాలను నీవు గమనిస్తావు (వాత్సల్యంతో చూస్తావు).: ఓ ప్రేమగల కామాక్షీ దేవి! మీకు మా వందనాలు 

మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ 

6281199539

చిరునవ్వే శుభ చిహ్నమేయగుటయున్ చిత్తమ్ము హృద్యమ్ముగన్ 

తరుణమ్మే సహనమ్ముగాను కళగన్ తత్త్వమ్ము నేస్తమ్ముగన్ 

కరుణాస్వల్పము సర్వసమ్మతమగున్ కార్యమ్ము ప్రేమమ్ముగన్ 

శరణమ్ముల్ పలుకీర్తివిద్యలగుటన్ సామర్థ్య కామాక్షిగన్

పద్యం యొక్క భావం క్లుప్తంగా:

 * అమ్మా నీ చిరునవ్వే శుభానికి సూచన. నీ మనస్సు హృదయాన్ని ఆహ్లాదపరుస్తూ, నీ యవ్వనమే సహనానికి నిలయం, కళలకు నిధిగా,:తత్వమే నీకు స్నేహితుడు (అంటే నీవు తత్వజ్ఞానివి),  నీ స్వల్పమైన కరుణ కూడా అందరికీ ఆమోదయోగ్యమై, నీ ప్రతి పని ప్రేమతో నిండగా, నీ శరణు పొందడం అనేక కీర్తిదాయకమైన విద్యలను పొందినట్లు, ఓ సామర్థ్యవంతురాలైన కామాక్షీ!

మీకు వందనాలు

మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ 

6281190539

శా..ఆదిన్ స్త్రీ గను కొప్పుపై తనువుపై అంశోత్త రీయంబుపై 

పాదాబ్జoబులపైప్రభావమెరుపున్ పాలిండ్లపై నూత్న మ

ర్యా దన్ చెందు కరంబులే మలుపునిర్వాహమ్ము మోహమ్ము మేల్

గాదే సర్వము ప్రేమకన్నులు కళాకాయంబు కామాక్షి గన్

 మొదట స్త్రీ రూపంలో ఉన్న నిన్ను, నీ కొప్పుపై, నీ శరీరంపై, ఉత్తరీయంపై, నీ పాదపద్మాలపై ప్రకాశించే మెరుపును, నీ స్తనాలపై కొత్త శోభతో ప్రకాశించే చేతులే సృష్టి యొక్క నిర్వహణను త్రిప్పుతాయి. అంతా మోహము యొక్క మేలుకొలుపు కాదా?

 ప్రేమతో నిండిన కన్నులు కలిగిన, కళలకు నిలయమైన ఓ కామాక్షీ!మీకు మా వందనాలు

మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ 

6281190539

 మదికిలభించుశాంతమగు మార్గము భాగ్యవసంత భారతీ

పదిలములేనియుద్ధమిదిపాశము వృత్తవిధాన భార్గవీ

బెదరని ధైర్యఆదురత బింకము లేనిది శాంతి శాంభవీ

కుదరనికష్టసౌఖ్యమదికూడు లభించును సత్య మీశ్వరీ

ఓ భాగ్యవసంత భారతీ, మనసుకు శాంతి లభించే మార్గం గురించి చెబుతూ, ఓ భార్గవీ, ఇది ఒక వృత్త పాశ యుద్ధం లాంటిది, ఒక ఉచ్చు వంటిది అని అంటూ,  ఓ శాంభవీ, భయపడని ధైర్యం, తొందరపాటు లేనిది నిజమైన శాంతి అని వివరిస్తూ, 

ఓ ఈశ్వరీ, కష్టాలు, సుఖాలు శాశ్వతం కావు, నిజాయితీతో ఉంటే ఆహారం లభిస్తుంది అని అంటున్నారు. అమ్మలుగన్నమ్మ కు వందనాలు

*****

మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ 

6281199539