Thursday, 7 December 2023

అంత్యాను ప్రాస మాత్రాబద్ధ ప్రక్రియ ...

లీలామోహనుని ముగ్ధ సౌందర్యం 


సాహితీమిత్రులారా! 

ఎన్నటికీ వసివాడని సౌందర్యం అంటే అది పసిపాపలదే. వారు నవ్వినా ఏడ్చినా అందంగానే ఉంటారు. అందులోనూ చిన్నికృష్ణుడయితే యిహ చెప్పాలా! బాలకృష్ణుని మురిపాల ముచ్చట్లు అనగానే తెలుగువాళ్ళకి గుర్తుకొచ్చే కవి పోతన. పోతన భాగవతంలో శ్రీకృష్ణుని బాలలీలలు ఆపాతమధురాలు. ‘అమ్మా మన్ను తినంగ నే శిశువునో ఆకొంటినో వెఱ్ఱినో’ అంటూ చిన్నారి కృష్ణుడు పలికే ముద్దు ముద్దు మాటలు మనోహరాలు. అయితే, కృష్ణలీలలను వర్ణించే గ్రంథం మరొకటి కూడా ఉంది. అది ఎఱ్ఱన రచించిన హరివంశం. ఒక రకంగా పోతనకు ఎఱ్ఱన మార్గదర్శి అని అనుకోవచ్చు. ఎఱ్ఱన రచించిన నృసింహపురాణ, హరివంశాలలో కొన్ని పద్యాలకి నగిషీలు దిద్ది మరింత అందంగా పోతన తన భాగవతంలో ప్రయోగించాడు. ఎఱ్ఱన అరణ్యపర్వశేషంలోని ‘అంబ నవాంబుజోజ్వల కరాంబుజ’ అనే సరస్వతీస్తుతి తన భాగవత అవతారికలో పొందుపరచడం, పోతనకి ఎఱ్ఱనపైనున్న గౌరవానికి సూచనగా భావించవచ్చు. అయినా కథ నడిపే తీరులోనూ, చేసే వర్ణనలలోనూ ఎవరి ప్రత్యేకత వారిదే! 


హరివంశము భారతానికి పరిశిష్ట గ్రంథం. అంటే హరివంశముతోనే భారతానికి సంపూర్తి. కాబట్టి ఎఱ్ఱన అరణ్యపర్వశేషాన్ని పూరించడమే కాకుండా, హరివంశ రచనతో తెలుగులో భారతానికి పూర్ణత్వాన్ని చేకూర్చాడన్న మాట. ఎఱ్ఱన యితర రచనలు నృసింహపురాణము, రామాయణమూను. వీటిలో రామాయణం మాత్రం లభించలేదు. భారత హరివంశాల ద్వారా ఇతిహాసాన్ని, నృసింహపురాణం ద్వారా పురాణాన్నీ, రామాయణం ద్వారా కావ్యాన్నీ – యిలా ముత్తెరంగుల సారస్వతాన్ని మొదట తెనిగించిన ఘనత కూడా ఎఱ్ఱనకి దక్కుతుంది. తిక్కన లాగనో పోతన లాగనో, ఎఱ్ఱన కవితామార్గం యిదీ అని నిర్ణయించడం అంత సులభం కాదు. నేను చదివినంతలో నాకు కనిపించిన ప్రత్యేక గుణాలు రెండు. ఒకటి – వర్ణనలలో శబ్దంపై కన్నా అర్థం పైనా, చిత్రాన్ని రూపుకట్టించడం పైనా అతనికి దృష్టి యెక్కువ. రెండు – సామాన్యుల జీవితాలలో కనిపించే సాధారణ దృశ్యాలూ సంఘటనలూ సంభాషణలూ ఎఱ్ఱన కవిత్వంలో అక్కడక్కడ తొంగిచూస్తూ, మన మనసుల్ని కట్టిపడేస్తూ ఉంటాయి. అలా కట్టిపడేసే ఒక అపురూప వర్ణన యిప్పుడు చూద్దాం. 


నోరన్ జేతులు రెండు గ్రుక్కుకొనుచున్మోమెల్ల బాష్పాంజన 

స్మేరంబై తిలకింపనేర్చుచు, బొరిన్ మీజేతులన్ గన్నులిం 

పారం దోముచు, చేవబూని పిఱుదొయ్యన్ మీది కల్లార్చుచున్ 

శ్రీరమ్యాంఘ్రియుగంబు గింజుకొనుచున్ జెల్వంబు రెట్టింపగన్ 


పాపం ఈ పసివాడిని ఏ బూచాడో భయపెట్టాడు కాబోలు. గుక్కపెట్టి ఏడవడం మొదలుపెట్టాడు! నోటిలో రెండు చేతులు కుక్కుకొంటూ మరీ ఏడుస్తున్నాడు. ఆ ఏడుపుకి అతని మొగమంతా ‘బాష్పాంజన స్మేరంబు’ అయ్యింది. కన్నీటికి కరిగిన కాటుక ఆ పాపాయి ముఖమంతా అలముకొన్నది. ఎంత చిక్కని పదమో అంత చక్కని పదచిత్రం! మాటిమాటికీ మీజేతులతో (అంటే చేతుల పైభాగం) కన్నులు నులుముకొంటున్నాడు. చేవబూని – అంటే కాస్త బలం తెచ్చుకొని, పిఱుదు మెల్లిగా పైకి లేపే ప్రయత్నం చేస్తున్నాడు. ఆ పసివాని పాదాలు శ్రీరమ్యంగా ఉన్నాయి. అంటే ఎంతో శోభతో మనోహరంగా ఉన్నాయి. ఆ లేలేత పాదాలను గింజుతూ తంతూ ఉంటే అతని అందం రెట్టింపవుతోంది! 


అమ్మ దూరంగా వెళ్ళేసరికి ఉంగా ఉంగా అంటూ గుక్కపట్టి ఏడ్చే పసివాని రూపం ఈ పద్యంలో మన కళ్ళముందుంచాడు ఎఱ్ఱన. ‘చాలుంజాలు కవిత్వముల్ నిలచునే సత్యంబు వర్ణించుచో’ అన్నాడు ధూర్జటి, దైవస్వరూపాన్ని గురించి చెపుతూ. సరిగ్గా పసిపాపల విషయంలో కూడా అదే వర్తిస్తుందేమో అనిపిస్తుంది యీ పద్యం చదివితే. ఎక్కడా శబ్దాడంబరం కానీ, అలంకార అతిశయం కానీ లేకుండా, సహజసుందరంగా రూపుదిద్దుకొన్న యీ చిత్రం లీలామోహనం. ఇది అచ్చంగా ఆ లీలామోహనుని రూపమే! కథాసందర్భాన్ని బట్టి ఆ విషయం బోధపడుతుంది. అయితే, విడిగా పద్యాన్ని పద్యంగా చదివినా కూడా యిందులోని పాపడు చిన్నికృష్ణుడే అని పోల్చుకోనేట్టుగా ఒక పదాన్ని ప్రయోగించాడు ఎఱ్ఱన. ఇలాంటి సార్థక పదప్రయోగాలు భాషపై కవికి ఉన్న పట్టుని పట్టిస్తాయి. కవిత్వానికొక కొత్త మెరుపుని చేకూరుస్తాయి. ఇంతకీ ఆ పదాన్ని మీరీపాటికి పోల్చుకొనే ఉంటారు. అవును, అది ‘శ్రీరమ్యాంఘ్రియుగము.’ ఈ పదానికున్న మరొక అర్థం – శ్రీకి రమ్యమైన అంఘ్రియుగము, అంటే లక్ష్మీదేవికి ప్రీతినిగూర్చే పాదయుగం. ‘ప్రేమపు శ్రీసతి పిసికేటి పాదము’లు ఆ శ్రీహరివే కదా! 


ఎఱ్ఱన కవిత్వంలోని గడుసుదనం తెలియాలంటే, హరివంశంలో యీ పద్యం వచ్చే సన్నివేశం తెలియాలి. కంసుడు పంపిన రాక్షసులలో రెండవవాడైన శకటాసురుని కృష్ణుడు సంహరించే సన్నివేశంలో వచ్చే పద్యమిది. యశోద స్నానానికని గోపసతులతో నదీతీరానికి వస్తుంది. తాము వచ్చిన బండి క్రింద పక్కవేసి కృష్ణయ్యను పడుకోబెట్టి, నది దగ్గరకి వెళుతుంది. ఆ బండిని శకటాసురుడు ఆవహిస్తాడు. ఇంతలో కృష్ణుడు మేలుకొంటాడు. తల్లి దగ్గర లేకపోయేసరికి ఏడుపు లంకించుకొంటాడు. అప్పుడా బాలకృష్ణుని ముగ్ధస్వరూపాన్ని వర్ణించే పద్యం ఇది. బహుశా శకటాసురునికి కూడా అలాగే కనిపించి ఉంటాడు. అందుకే అవలీలగా అతని పైబడి ప్రాణాలు తియ్యడానికి పూనుకొంటాడు. కాలితో ఒక్క తాపు తన్నుతాడు శ్రీకృష్ణుడు. ఆ దెబ్బతో అసురుని అసువులు గాలిలో కలసిపోతాయి. ఇంత చేసీ మళ్ళీ ఏమీ ఎరగనట్లు చంటిపాపలా యశోదాదేవి ఒడిలో ఒదిగిపోతాడు శ్రీకృష్ణస్వామి. ఆ ముగ్ధమోహన సౌందర్యాన్ని మరొక అందమైన పద్యంలో యిలా ముర్తికట్టాడు ఎఱ్ఱన. 


స్తనదుగ్ధామృత మారగించుచు బొరిం జారుస్మితోల్లాస మా 

ననబింబంబు నలంకరింప వికసన్నాళీకపత్రాభలో 

చనదీప్తుల్ జననీముఖేందువు పయిన్ సంప్రీతి బర్వంగ నొ 

ప్పు నిజాభీప్సితకల్పశాఖి గనియెన్ బుత్రుం బవిత్రోదయున్ 


ఆ నందనందనుడు నందగోపునికి కనిపించిన తీరిది. స్తన్యమనే అమృతాన్ని ఆస్వాదిస్తున్నాడు. అందమైన చిరునవ్వొకటి ఆతని మోమును వెలిగిస్తోంది. విచ్చుకున్న తామరాకుల్లాంటి కన్నుల కాంతులు అమ్మవైపు ప్రీతితో ప్రసరిస్తున్నాయి. దానివల్ల ఆమె ముఖం చంద్రబింబంలా ప్రసన్నంగా ఉంది. ఇంతటి పసిబాలుడు, ప్రసన్నమూర్తి, కొద్ది క్షణాల ముందొక పెద్ద రక్కసుణ్ణి సంహరించాడంటే ఎవరు నమ్మగలరు! 


శకటాసురవధ వంటి అమోఘకార్యాన్ని యీ రెండు అందమైన పద్యాల నడుమా బిగించడం ద్వారా, కృష్ణుడు చేసే కార్యాలకూ అతను పైకి కనిపించే తీరుకీ ఎంతటి వ్యత్యాసమున్నదో మనకి స్పష్టంగా ఆకళింపు చేశాడు ఎఱ్ఱన. కృష్ణుడెంతటి లీలామానుషస్వరూపుడో మనకీ సన్నివేశం చక్కగా నిరూపిస్తుంది. ఎంత అమాయకంగా కనిపిస్తాడో అంత మాయగాడు కదా మరి కృష్ణుడు! 


తన మాయాజాలంబుల 

మునిగి సకలలోకములును ముగ్ధంబులుగా 

దనరెడు ప్రౌఢుడు, లోకము 

తన మౌగ్ధ్యంబునకు బ్రముదితంబగుచుండన్ 


ఇది కూడా ఆ సందర్భంలో ఎఱ్ఱన రచించిన పద్యమే. నిజానికి తన మాయలో మునిగిన లోకులందరూ అమాయకులు. కానీ ఆతని ముగ్ధత్వాన్ని చూసి లోకమంతా మురిసిపోతుంది, అదే పరమచిత్రం! 

----------------------------------------------------------- 

రచన: భైరవభట్ల కామేశ్వరరావు, 

ఈమాట అంతర్జాల మాసచత్రిక సౌజన్యంతో 

---------------------------------------------------------- 

- ఏ.వి.రమణరాజు

గజల్ .. కర్తవ్యమ్ నెమ్మదిగా నెరవేరుద్దాం  

ప్రయాణానికి సహకరిస్తూ కదులుదాం నెమ్మదిగా 

ప్రమాణానికి అనుకరిస్తూ మెదలుదాం నెమ్మదిగా 

చేయాలన్నవి చేయలేనివి ప్రయత్నిస్తూ చేరువుగా

విమర్శలు రాకుండా పనులన్నీ చేద్దాం నెమ్మదిగా

బ్రతుకు భారమన్న వారికి సహకరిస్తూ ఓదార్పుగా

చేయూత నిచ్చి ఆదుకుంటూ కదులుదాం నెమ్మదిగా

తెలుగు తల్లి, బాష ,ను గౌరవిస్తూ, స్వచ్చమైన తేటగా

మంచిని పెంచుదాం కలసి మెలసి సాగుదాం నెమ్మదిగా

రోగులకు సహకరిస్తూ, కలాన్ని అనుకరించే గాలిలాగా

కదులుతూ మానవత్వాన్ని బ్రతికించుదాం నెమ్మదిగా

శతృభావం వదలి అందరిపై కరుణ భావం చూడాలిగా 

సాటి మానవులపై స్నేహభావంతో కదలాలి నెమ్మదిగా  

==(())==

నన్ను ముఖ్య మంత్రిని చెయ్యండి...గజిల్...

రచన మల్లాప్రగడ 


విత్తు భూమిన పాతి నీరు పోసి వృక్షం  చేస్తా

 కవి అక్షర పదాల సత్య వాక్యాలను సృష్టిస్తా


 వినయ జీవితము చర్చించి భవిష్యత్తు చూపిస్తా

 జీవిత భాగస్వామిని ప్రేమగ  చేరదీస్తా


 నిత్య ఆత్మీయ స్నేహితునిగా అభిమానిస్తా

 అందమైన బొమ్మ వేసి అందరిని ఆకర్షిస్తా


 అందాన్ని చూసి ఆనందంగా ఆస్వాదిస్తా

 ముఖ్యమంత్రిగా అవకాశంతొ నే అనుభవిస్తా


రైతు కష్టాన్ని గుర్తించియే రుణాలాందిస్తా

 పల్లె పట్టణాల్లో జనులకు నీటి వసతి కల్పిస్తా 


న్యాయన్ని రక్షించి  అధర్మపరులనే శిక్షి స్తా

విద్యార్థుల విద్య బట్టి ఉద్యోగాలు  కల్పిస్తా 


విలువలనుబట్టి యె నిత్యమనసుతో సహకరిస్తా

 అధికార అనధికారులనే అదుపులోకి తెస్తా 


 ప్రజలకు అవినీతిలేని రాజ్యాన్ని అంద చేస్తా

 ధైర్యంతో నాకు ఇవ్వండి పరిపాలిస్తా

****

గజిల్... అవసరం... అనవసరం 


శాంతం , సంతోషం,  ప్రేమ వంటి   జీవితమే అవసరం   

మనము అనుకుంటే మమకారం..003

సహకారమే అవసరం 


అర్థం చేసుకోలేని వారితో  వాదన అనవసరం

లోపాలు వెతికే వారిదగ్గరనె వివరణ అనవసరం


నమ్మని వారిదగ్గర నిజమ్మూ నిరూపణ అనవసరం

అర్హత లేనివారనే మాటలకు వేదన అనవసరం


బంధం విలువతెలియని వారితోను రోదన అనవసరం

అర్హత లేకుండా చేసే పనులు ఫలితం అనవసరం


చిలుకకుచెప్పినట్టు కొంగకు నేర్పడము యే అనవసరం

ద్వేషమున్న ప్రేమ చూపాలనుకోవడం అనవసరం


దేశసంపద దోచేవాడిని బతికించుట అనవసరం

తెలిసి చేసేయజ్ఞాన మూర్ఖనితో  స్నేహం అనవసరం


ధన బల గర్వం నున్న వానితో కలవడం అనవసరం 

 నమ్మకద్రోహం చేసేవాడు దేశ ద్రోహి అనవసరం


డబ్బుల కన్నా విలువైనదే మనశ్శాంతి అవసర     

మన సంపద కన్నా ఆలోచించే  ఆప్తులు అవసరం

అంత్యాను ప్రాస మాత్రాబద్ధ ప్రక్రియ ....004

నీవు నావెంటే....నేను నీవెంటే 


వేడుకుంటున్నా తాగుడు మాని ఉండాలీ నావెంటే

చతుర్ముఖ పారాయణం మానేసి ఉండుము నావెంటే


కోరుతున్నా ప్రేమ కళను క్షణము విడువక నీవెంటే 

దాచుకున్నా బ్రతుకు ఆశగ వదలని చెలిమి నీవెంటే 


బంధమేదో ఎంతసేపో తెలిసీ  ప్రేమ నీవెంటే 

నిలుపుకున్నా గుండె చప్పుడు సుఖమ్ముకై నీవెంటే 


మనసు కోవెల అర్ధం చేసుకో నా మాటలు నీవెంటే 

అడుగుతున్నా మౌన వనమే వదలి నీవు నావెంటే 


అద్దమై పనికివస్తా ఆనందాన్నీ అందిస్తా నీవెంటే 

పంచుతున్నా పలుకుసంపద  సహాయంగా నీవెంటే 


సంప్రదాయపు ప్రకారం జీవిత సుఖంగా నీవెంటే 

వేడుతున్నా తల్లితండ్రులకు  సేవలుగా నీవెంటే 


ప్రేమతత్వము బ్రతికిస్తూనే సాక్షిగా నీవెంటే 

ఒంపుతున్నా తలపులన్ని కనులు కలుపుతూ నీవెంటే


కష్ట నష్టాలు వచ్చినా ప్రేమ పంచుతూ  నా వెంటే

 దేశానికి సేవ, ధర్మ, సత్య వాక్కుగా మనమవ్వుటే


మీ ప్రాంజలి ప్రభ

***

*ఆడవాళ్ళ మాటలకు అర్ధాలే వేరులే 

శ్రీవారు... శ్రీమతి సంభాషణ ప్రక్రియ


నన్ను జ్ఞాపకం ఉంచుకుంటావు, ప్రేమ పంచినందుకా 

ఉదయ సంధ్యారాగమధురిమలు గా నీలో చూసి నందుకా 


కోటి  పారిజాతాలు నీ నవ్వులో వికసించి నందుకా

నన్ను మర్చిపోలేవని  ఎదురు చూపుల్లో జీవితం అయినందుకే 


నీ సంపూర్ణ అనురాగాన్ని నే అనుభవిస్తున్నందుకా

నా ప్రేమకే రూపం నువ్వని శ్వా సల్లో చెప్పు

 కుంటున్మoదుకే


పూలరథంలా నీ హొయలు నె చూసి పరవశించి నందుకా

లోకం కానీ లోకంలో నిన్నే చూస్తూ బ్రతికేస్తా నన్నందుకే

  

మేఘాలు మాలలయై  వర్షిస్తున్నట్లు ఉన్నందుకా

నువ్వే కావాలి అని రాధంతం చెసేస్త నన్నందుకే


నీదయగుణాన్ని చూసి నా మనసు హర్షించినందుకా

I love you I love you too అంటూ కాలన్నంతా

 మింగేస్తా నన్నందుకే


సంపద కోల్పోయి ఎడారిలో నాతో నున్నందుకా

నిత్యం నిన్ను తలుస్తూ, నీ ఊహల్లో యున్నందుకే 


అనాథలను నిత్యమూ సహాయంతో ఆదు కున్నందుకా

అంతా పీక ల్లోతు ప్రేమలో పడి పోతున్నoదుకే


కాలమహిమతో బికారిలా మారిన అభాగ్యుడైనందుకా

నువ్వే నువ్వే పక్కన ఉంటే ఇక ఎది గుర్తుకు రాదందుకే


నిత్యమూ నా దానశీలతను చూసి తరించినందుకా

నీ గుండెకు తెలుస్తుంది చూడు యీ చప్పుడు  ప్రేమన్నందుకే


భూలోక అప్సరసయైన  నిన్ను  ఆరాధిస్తున్నందుకా

నిమిషాలకు స్థానం లేదు ఆనందం నిండిఉన్నందుకే


నీ కేశ,వక్ష ,కటి సంపదలను ఆస్వాదిస్తున్నందుకా

నిన్ను బిడ్డలు ఆరాధించే దేవతగా మార్చినందుకా


*ఎందుకే నవ్వుతావు నా మనసు తెలుసుకోవటానికి ఆ బ్రాహ్మ కే చేతకాలేదు.....ఆ....

మీరెంతా.... నవ్వులకు పడిపోయే శ్రీవారు...

...


మల్లాప్రగడ శ్రీదేవి రామకృష్ణ

 అంత్యాను ప్రాస మాత్రాబద్ధ ప్రక్రియ ....005

*వర్షంతో హర్షం 


హృదయాంతరంగ సంతోషం  ముక్తి గీత హర్షం

 సర్వ క్షేమంగా జూడ బ్రహ్మ వాక్కుల హర్షం


ప్రకృతి ప్రభావ జనరక్ష నింగి నుండి నే వర్షం

హృదయ తపనలు తీర్చగా పుడమి తడిపేను వర్షం


 పగలైనా రాత్రైనా  వెన్నెల చీకటి వర్షం

 చెలిమి కిరణాల తాకిడి కలువలు కులుకే వర్షం


 హృదయపూర్వక చల్లదనం  మగువ మురుసే వర్షం

 మరువని మమతను కలిపే  కడలి పొంగులతొ వర్షం


సమయానా ఆదుకునే ప్రతిభతొ బిడ్డల వర్షం

మంచి గుణ సంపదతో చిత్తము మెలకెత్తు వర్షం


 నిత్య బ్రతుకు సంసారం  మౌన పోరాట హర్షం

 సత్యమార్గ జీవ ప్రయాణం  సంపదతో హర్షం


మీ ప్రాంజలి ప్రభ

అంత్యాను ప్రాస మాత్రాబద్ధ ప్రక్రియ ....006

ముగ్గురమ్మల మూలపుటమ్మా 

అమ్మా నీకెన్ని రూపాలో 


మమ్మేలు మాయమ్మవి  - నమ్మేను జామమ్మ వి 

తెల్పేను దైవమ్మవి  - సమ్మోహ భావమ్మవి


కరణ దయ మూలమమ్మ - మనసు కళ దారియమ్మ 

వయసు వడి మార్గమమ్మ  - విషయ మది రాగతమ్మ  


కాశ్మీర కోమలమ్మ - విశ్వాస వాగులమ్మ 

ధర్మార్ధ దానవమ్మ - సందర్భ సాకులమ్మ 


కామ పీఠపు భవమ్మ - ఆశ పాశము లతమ్మ 

ఆట పాటయు మణమ్మ - ఆద రమ్ము ధనమ్మ 


కాంచన విహరతివమ్మ - అర్ధము తెలిపితివమ్మ 

ఆర్తిని వదిలితివమ్మ  - ఆకలి మరిచితివమ్మ 


అంగాంగ దేవతమ్మ  - సమ్మోహ సమ్మతమ్మ 

సర్వార్ధ సాధనమ్మ - సామర్ధ్య దేవతమ్మ 


కాంచీ పుర వాసమ్మ - మమ్మేలు మాయమ్మా

లతా కుసుమ వనమ్మ - సుఖీ సు మధురవమ్మ 


రతి కరుణ చూపులమ్మ - మది సుమతి ఆకలమ్మ 

కథ కళల కాపులమ్మ  - విధి వినయ వేగులమ్మ 


జయానికి మూలమమ్మ - భయానికి బాధవమ్మ  

సమానికి సమ్మతమ్మ - సహాయపు సేవితమ్మ 


మేను కాంచనమమ్మ - మాట పుత్తడివమ్మ  

గాలి మారుతివమ్మ  - వానచిన్కుల వమ్మ 


చేతిన కోదండమ్ము - చేతిన పాశమ్మమ్ము 

చేతిన పుస్తకమ్ము  - చేతిన పద్మమ్మమ్ము  


కఠిన చూపులు అమ్మ వి  - వినయ మాటలు అమ్మ వి

తనివి తీరును అమ్మ వి - సహన మాటలు అమ్మ వి


***

నా లో నేను.. కవిత..007


సత్యమే జలమగు సమరమే జీవితం 

సమతయే గంధము, సహనమే కోరిక 

జ్ఞానమే అక్షింత, జ్ఞాపకం జీవము 

భావమే కుసుమము బంధమే పరిమళం


స్వాతంత్ర్యమే ధూప శ్వాసయగుట జీవి

నిర్మాణమేదీప నిర్మల బ్రతుకుకు 

స్వానుభవ మగుట సామరశ్యపు గది 

నైవేద్య మనునది నైతిక బుద్దియే


సాధన సాధ్యము సాగు కాపురమగు 

కర్పురము కరిగి కళల వెలుగుంచు 

తాంబూల మన్నది తాపసుఖము ప్రాప్తి

సత్యము సంధాన సకల మనుగడకు


అంతరంగపు పూజ ఆత్మతృప్తి యగుట 

ప్రాణలింగము పూజ పాశ భందముయగు 

సంధానమై యుండు సర్వశక్తి గనుట 

మజ్జన జలమగు మానస సంతృప్తి


 ఘటనాఘటనలకు ఘంటా రవమగుట

సకల జీవుల హిత సమయము తీర్చుట 

చింతనమందున చిన్మయమును జూపు 

సమతా భవముతోను సంబర  గంధము


వర్తమానం'లో న వలపుల సుఖమగు 

భూత, భవిష్యత్తు భుక్తికి మార్గము

వస్తువు జ్ఞానమే వానపాము లహరి 

దాస్యపు ముక్తికి దానము ధర్మము


చంచలత్వపు బుద్ధి చెరణాల బతుకగు 

శాంతమే దీపము సఖ్యత మూలము 

 అంతరంగపు గది ఆత్మకు శాంతియు 

నిత్య నైవేద్యము నీడగా తృప్తియు


సాధనతో సాధ్య  సానుకూలత యగు

జ్ఞాన బిక్షను పెట్టు జ్ఞాప్తిగా నుండుము

అన్న బిక్షను పెట్టు అందరి కలతీర్చు

శాస్విత కడలిగా దేశభక్తిగను జీవి

అంత్యాను ప్రాస ఇష్టపది ప్రక్రియ ....006

*హృదయముంచు... నాలో నీవనిపించు* 


చెలియతో స్నేహంగ చిరునగవు పంచు 

ఆమెంత  కఠినమో అర్ధము వినిపించు 

అందంగ వున్నావు అందర్ని మరిపించు

అడుగువేసేముందు ఆలోచనలు పంచు


సంబర  నేస్తము సహనము గాపంచు 

హృదయమెంత మళినం హారతి యనిపించు

చూసుకో ముందుగా పూజా సమము నుంచు 

రాళ్ళుముళ్ళయినను రాకపోకలు పంచు


పూబాట పదిలంగ పూర్తి సహకరించు 

వేసుకో మందుగా విశ్వసుఖము నెంచు 

నోట్లకై భాషణ నొప్పులే లనిపించు 

ఇవ్వడం మామూలె యిచ్ఛను తలపించు


దబ్బరలు చెప్పడం దెబ్బలు పనియెoచు 

మానుకో ముందుగా మంతనాలే ముంచు 

నువుచేయు పనులలో నిన్నుగా గుర్తించు 

స్వార్ధమే దాగితే సాధన తపియించు


ఆపదలు వెంటొస్తె ఆదుర్ద యనిపించు 

మేలుకో ముందుగా మోక్షము తలపించు 

మసలుకో ముందుగా మనుగడ సాగించు 

తెలుసుకో ముందుగా మనసును మరిపించు


మల్లాప్రగడ శ్రీదేవి రామకృష్ణ

No comments:

Post a Comment